Utrecht Verbonden

Introductie

Drie organisaties, drie collecties, één verhaal. Kasteel Amerongen speelt al eeuwen een prominente rol in de maatschappij en het landschap van Zuid-Utrecht. Met opmerkelijke bewoners en imposante gebouwen heeft het kasteel een sleutelfunctie gehad in de lokale geschiedenis, en heeft het herhaaldelijk een rol gespeeld in nationale gebeurtenissen.

De familiearchieven van de kasteelbewoners zijn opgenomen in het archief van Kasteel Amerongen, beheerd door Het Utrechts Archief. Het RAZU beheert eveneens talrijke bronnen in notarisarchieven en dorpsgerechten. Stichting Kasteel Amerongen is actief bezig met het vertellen van verhalen over de geschiedenis van het kasteel en zijn bewoners.   Hoewel de collecties van deze drie organisaties verspreid zijn, presenteren we gezamenlijk één verhaal over het kasteel door de gegevens met elkaar te verbinden. In een klein experiment richten we ons op de periode rond het rampjaar 1672, toen het originele kasteel door de Fransen werd verwoest en het huidige kasteel werd herbouwd.

Benieuwd naar het kasteel en zijn bewoners? Lees dan verder!

De archieven

Laten we beginnen met de documenten in onze archieven. Met slechts één zoekvraag kunnen we een beeld geven van alle bijzondere stukken in onze drie archieven verborgen liggen. Hieronder zie je tien willekeurige resultaten. Wil je alle resultaten zien? Klik dan hier om alle afbeeldingen te bekijken!

Maar kom vooral terug, want naast een algemene zoekvraag kunnen we nog zo veel meer op basis van de informatie bij deze stukken!

Het netwerk

Na het combineren van een zoekvraag is de volgende stap in ons experiment het daadwerkelijk verbinden van de data! We laten zo zien welk praktisch nut dat heeft, maar eerst zie je hieronder hoe het netwerk van documenten zich vormt als we alle drie de collecties bevragen op overeenkomsten. Omdat de drie organisaties gebruik maken van dezelfde unieke (Wikidata-) nummers, kunnen verbindingen automatisch worden gelegd!

In de onderstaand netwerk zie je alle data van onze organisaties terug. Bolletjes kunnen verschillende dingen weergeven, zoals de organisaties, objecten en verbonden personen en locaties. Je kunt met je scrollweel inzoomen en met je muis aan de bolletje slepen om groepjes uit elkaar te trekken.

Kijk of je Kasteel Amerongen en Margaretha Turnor kunt vinden!

Het kan even duren voor het netwerk tevoorschijn komt. Scroll vooral verder en kom straks terug, als het even duurt!

Tijd

Dan nu, wat kan je met die verbindingen? Een eerste idee kan zijn om te kijken naar alle datums die genoemd worden in de documenten en blogs. Door brieven, aantekeningen en verklaringen op datum te ordenen ontstaat er een beeld hoe de familie deze tijd in het kasteel beleefd heeft en hoe ze gehandeld hebben. In de tijd van de ramp werd de correspondentie veel intensiever en krijgen we een beeld van de schade die is aangericht door de Fransen. Het verhaal van de familie is ook vastgelegd in prenten en de betrokkenen zijn geportretteerd op schilderijen. Omdat we de unieke Wikidata-nummers gebruiken in onze data kunnen we de personen in de stukken ook direct laten zien met een klein portretje.

Klik er vooral doorheen en zie hoe de data al kan beginnen met het vertellen van een verhaal!

Plaats

Kasteel Amerongen ligt in het dorp Amerongen. Logisch dus dat veel van onze documenten gekoppeld zijn aan Amerongen. Maar de bewoners van Amerongen reisden zelf veel en hadden contact met belangrijke personen buiten het dorp, soms zelfs buiten het land! Door bij de stukken ook de locaties te noemen kunnen we automatisch een kaart maken die laat zien hoe groot het netwerk van de bewoners van Amerongen wel niet was, zelfs in deze korte periode!

Klik vooral op de bolletjes om te zien welk document gekoppeld is aan die locatie. Als er meer dan één document gekoppeld is dan zie je het allereerste document.

Klik op de bolletjes om te zien welke personen en records met een plaats verbonden zijn!

Personen

Archiefstukken gaan over de relaties die mensen onderhielden en de zaken die ze deden. Brieven worden geschreven door bijvoorbeeld familieleden en zakenpartners, verklaringen opgesteld door officiële functionarissen, kunstwerken gemaakt door schilders. Maar wie worden er genoemd in de stukken? Wie is er aan het woord in de brieven en wie is de lezer? Als je de personen uit de stukken centraal stelt, krijg je een beeld van sociale kringen en onderlinge verhoudingen.

We kunnen dit laten zien door alle personen uit de data op te sommen. Maar dat is niet alles. We verrijken deze data ook met de officiële naam en titel, en voorzien ze van afbeeldingen die niet afkomstig zijn uit onze eigen archieven. Door gebruik te maken van Wikidata kunnen we afbeeldingen tonen van personen die genoemd worden in onze archieven en waarvan we zelf geen afbeeldingen hebben.

En Wikidata is slechts één mogelijke bron. Door met Linked Data te werken wordt het mogelijk om ook vele andere soorten informatie op te halen bij allerlei soorten bronnen.

Dataverrijking

De geografische coördinaten van de plaatsen hebben we niet in onze dataset opgenomen. Je kunt ze toch zien op de kaart, omdat deze gegevens live worden opgehaald bij een vierde openbare dataset die we gebruiken: Wikidata. Om precies te zijn de linked open data site van Wikidata, de bron achter Wikipedia.

Hieronder worden, op basis van de plaatsen die in onze dataset voorkomen, alle locaties getoond met hun titel en beschrijving. Als Wikidata ook een afbeelding heeft dan laten we die ook zien.